Poziom tkanki tłuszczowej u biegacza

2 tygodnie temu, podczas imprezy biegowej Poland Business Run,  miałem okazję zbadać poziom tkanki tłuszczowej w swoim organizmie (od razu wyjaśnię, że nie startowałem tego dnia w zawodach, byłem tam ze względów zawodowych). Badanie wykonywała wrocławska sieć siłowni: Fitness Academy. 

Jak na warunki polowe, obsługa była bardzo profesjonalna. Dokładny instruktarz, wstęp teoretyczny oraz przebieg badania robiły dobre wrażenie. Zresztą spodziewałem się tego, ponieważ w okresie jesienno-zimowym jestem stałym bywalcem w klubach Fitness Academy. Zawsze byłem zadowolony z ich usług – oni z mojej obecności mniej, bo załatwiłem im poprzedniej zimy 3 bieżnie. W każdym razie, podejście do klienta i sposób badania zachęcały do poddania się osądowi.

Osobiście nie przepadam za takimi rewelacjami i unikam pomiarów, jeżeli wcześniej nie zapoznałem się dogłębnie z tematem. Tym razem jednak dałem się skusić. Moment był bardzo dobry, ponieważ wypadało równe 7 dni do maratonem, więc skład mojego ciała był najbliższy temu, co w dniu startu chcę osiągnąć. 

Pomiar wyglądał następująco:
Stawałem na boso, na maszynie przypominającej elektroniczną wagę. Pod stopami znajdowały się metalowe płytki, które bezpośrednio stykały się ze skórą. Przed oczami miałem wyświetlacz z dwoma uchwytami na dłonie. Zgodnie z instrukcją chwytałem je w odpowiednim momencie, czekałem kilkanaście sekund… i już.

Po chwili na wyświetlaczu pokazały się moje wyniki. Badanie opierało się na przepływie impulsu elektrycznego przez ciało (tak to przynajmniej zrozumiałem).

Im wyższy poziom tkanki tłuszczonej tym impuls przepływa wolniej, ponieważ mięśnie mają lepsze przewodnictwo. Od wyniku odlicza się ciężar kośćca i narządów wewnętrznych, które ustala się według wzoru uwzględniającego wiek, wagę i wzrost.

Czyli jednak sporo rzeczy w takim badaniu, jest stwierdzanych „mniej więcej”. Załóżmy jednak, że na nasze potrzeby taki pomiar wystarcza.

Moje wyniki:
masa ciała – 64,3 kg (w ubraniu, po śniadaniu – możliwe. Rano na czczo miałem 63,2);
nawodnienie – 70% (podobno wysoki poziom – możliwe. Zawsze staram się uzupełniać płyny);
tkanka tłuszczowa – 2,5%, czyli 1,6 kg tłuszczu.

Model, na którym poddałem się ocenie wyglądał bardzo podobnie.

Ten wynik uważam za niemożliwy. Zabawne w całej sytuacji było to, że osoba która była badana przede mną miała 10% i zostało to skwitowane przez prowadzącego, słowami: „Należy uważać, poniżej 8% zaczyna się łapać wszystkie choroby świata”. 🙂

Taki wynik zmotywował mnie do odświeżenia wiedzy z antropometrii (tak, miałem taki dziwny przedmiot na studiach). Norma dla mojego przedziału wiekowego faktycznie zaczyna się od 10%, ale dotyczy ona osób nie trenujących. Dla sportowców progi wyglądają zupełnie inaczej. W zasadzie ze źródeł, do których się dokopałem waha się między 5 a 8%. Niekiedy, zdarza się mniej, ale 5 % przyjmuje się za granicę bezpieczeństwa.

Uznałem zatem, że pomiar z pewnością jest błędny, ponieważ sam kilkukrotnie byłem bardziej „wyżyłowany” przed zawodami. Oznaczałby to, że miałem poziom tłuszczu niższy niż 2 %, a to już z pewnością nie obeszłoby się bez kłopotów zdrowotnych.

Maj 2014. Jeżeli teraz miałem 2,5 % tłuszczu, to wówczas musiałem być na minusie :D. Swoją drogą byłem ubrany w dwa polary, a przed startem rozgrzewałem się w rękawiczkach.

Poszperałem dalej i poczytałem opinie na temat różnych metod mierzenia tkanki tłuszczowej.
Sposoby pomiaru:

• Waga z przewodnictwem elektrycznym
  Bardzo skrajne opinie. Podobno zależy od klasy sprzętu i jego ceny. Rzekomo tańsze wersje nie wysyłają żadnego impulsu, tylko obliczają ilość tłuszczu na podstawie algorytmu. Być może byłem badany takim  właśnie sprzętem.
• Pomiar za pomocą podczerwieni
  Raczej odradzam. Duży błąd pomiarowy, ponieważ bazuje na założeniu, że sprawdzony poziom tkanki tłuszczowej na ramieniu (punkt pomiaru) odpowiada ogólnemu poziomowi w organizmie.
• Pomiar na podstawie wyporności ciała w wodzie
  Wysoki poziom precyzji. Natomiast nie oszukujmy się, bez laboratorium i jakiegoś speca tego nie sprawdzimy. W dużym skrócie, tłuszcz ma mniejszą gęstość niż woda i jest bardziej wyporny, więc porównuje się wagę delikwenta przed i po zanurzeniu.
• Metoda obrazkowa
  W zasadzie może służyć bardziej do ogólnej orientacji, bo pomiar jest wzrokowy, ale jest niewątpliwie łatwa i szybka do przeprowadzenia. Porównujemy obrazki osób z różnymi poziomami tkanki tłuszczowej i stwierdzamy, do kogo nam najbliżej.
• Pomiary fałdów skórno-tłuszczowych
  Według mnie najlepsza metoda. Łatwa i powtarzalna. Mierzymy za pomocą fałdomierza (lub suwmiarki) grubość warstwy skóry i tłuszczu w wybranych miejscach na ciele, a następnie podstawiamy do odpowiedniego wzoru i otrzymujmy wynik końcowy.
• Sekcja zwłok 🙂
  Najprecyzyjniejsza metoda pomiarowa. Problem polega na tym, że wynik raczej będzie dla nas nieistotny.

Po domowych poprawkach w pomiarach uzyskałem wynik na poziomie 6% i sądzę, że leży on znacznie bliżej prawdy, niż wynik uzyskany w pomiarze na kosmicznej wadze.

A to chyba najchudszy biegacz ze światowej elity – Asbel Kiprop PB 1500 m – 3:26:69.
Wzrost 188 cm, waga 62 kg.
fotografia ze strony all-athletics.com